Konstytucja 3 Maja

232 lata temu, 3 maja 1791 roku została podpisana Ustawa Rządowa, zwana Konstytucją 3 maja. Była pierwszą w Europie, a drugą na świecie ustawą zasadniczą.

Stanowiła odpowiedź na wciąż pogarszającą się sytuację zarówno wewnętrzną jak i zewnętrzną kraju. Była rezultatem kompromisu ze stronnictwem królewskim stanowiąc tym samym wynik dążeń do naprawy sytuacji politycznej i społecznej w Rzeczpospolitej. Zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną, ograniczając znacząco wolności szlacheckie, odbierając prawo głosu i decyzji w sprawach państwa szlachcie nieposiadającej ziemi - tzw. gołocie, wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty. Ważnym zapisem w Ustawie Rządowej był również ten o postawieniu chłopów pod ochroną państwa, łagodzono tym samym najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja formalnie znosiła również liberum veto. Uchwalono także kwestię następstwa tronu. Po śmierci Stanisława Augusta tron miał być dziedziczny w ramach dynastii. W przypadku wymarcia rodziny królewskiej szlachta miała wybierać nową dynastię. Mimo tego, że konstytucja obowiązywała tylko przez rok, była wielkim osiągnięciem narodu chcącego w tak trudnych czasach zachować niezależność państwową, a także mieć możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju. 

 

https://polona2.pl/item/ogloszenie-konstytucji-3-go-maja-1798-roku,ODA2OTc1NTc/0/#info:metadata

źródło: Biblioteka Cyfrowa Polona

Design Joanna Kobryń © Muzeum Zagłębia w Będzinie

MAPA STRONY