Eksponat miesiąca: grot żelazny z Sosnowca – Niwki

Przed dwoma laty trafił do naszych zbiorów pozyskany z rąk prywatnych grot żelazny, stanowiący niegdyś ostrze broni drzewcowej, włóczni lub oszczepu.

Ze względu na daleko posunięty proces korozji, który spowodował znaczne zniekształcenia powierzchni zabytku, mógł on zostać rozpoznany jedynie z pewną dozą prawdopodobieństwa. Kształty grotów broni drzewcowej są formą raczej uniwersalną, jednakże biorąc pod uwagę specyficzne profilowanie dolnych partii liścia, nasuwa się przypuszczenie, że zabytek mógłby pochodzić z okresu wpływów prowincjonalnorzymskich. Groty o zbliżonych kształtach wystąpiły na cmentarzysku w podczęstochowskiej Mokrej. W owych czasach do podstawowego uzbrojenia na naszych ziemiach należały właśnie włócznia i krótszy od niej oszczep, rzadziej miecz. Z terenów dzielnicy Sosnowca – Niwki, gdzie artefakt został znaleziony, nie mamy odnotowanych stanowisk kultury przeworskiej ale wystąpiły one na przykład na Pogoni nad rzeką Czarną Przemszą (odkryte w XIX w cmentarzysko) a więc całkiem niedaleko. Rozmiary grotu także odpowiadają w przybliżeniu parametrom charakterystycznym dla okresu wpływów prowincjonalnorzymskich. Większość z nich miała wtedy do 30 cm długości, co, biorąc pod uwagę fragmentaryczny stan zachowania tulei, mogłoby się, i w tym przypadku, zgadzać. Przekrój ostrza grotu jest romboidalny, żeberko prawie niewidoczne, tuleja okrągła, wewnątrz sięgająca otworem do nasady liścia. Pierwotnie tuleja była zapewne nieco dłuższa, bowiem przy tej długości, co obecnie, zbyt łatwo mogłoby dojść do wyłamania drzewca.

Design Joanna Kobryń © Muzeum Zagłębia w Będzinie

MAPA STRONY